Roestnek krombek timalie – Pomatorhinus ruficollis - Streak-breasted Scimitar Babbler

Een vogel met zeer veel ondersoorten en afkomstig uit Zuidoost Azië. Man en pop zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.

Deze 19 cm metende vogels zijn vrij schuw en min of meer grondvogels die zich voornamelijk ophouden onder de onderbegroeiing van het oerwoud. Vliegen doen ze weinig, meestal hippen van de ene naar de andere plek.

Gelijk de tot spotlijsters behorende krombeklijsters, bewerken ze met hun snavel voortdurend de op de grond liggende bladerenlaag, op zoek naar insecten en bessen die ze gretig verorberen.

Hun nesten bouwen ze van bamboebladeren, grasstengels en plantenwortels, vaak boven of op de grond. Het zijn overwelfde, zogenaamde koepelnesten die een zijdelingse ingang hebben. Van binnen wordt het nest met malse en fijne plantendelen gestoffeerd. Een legsel bestaat uit 3 tot 5 witte eitjes die door het vrouwtje 14 dagen worden bebroed.

Beide oudervogels zorgen voor de opfok van hun jongen.

Formosa streepvleugeltimalie - Actinodura morrisoniana - Formosan Barwing

Van deze soort zijn geen ondersoorten bekend. Ze zijn 22 tot 23 cm groot en komen voor in de bergwouden, tot op hoogten van 1500 tot 2500 meter, van Taiwan. Man en pop zijn gelijk van kleur en tekening. Deze soort behoort tot de geslachtengroep spotlijstertimalies.

Chinese of gestreepte babax – Babax lanceolatus – Chinese Babax

De Chinese babax is een soort uit het gebergte, die de overgang vormt tussen de echte spotlijstertimalies en de gaailijsters – geslacht Garrulax. Zij meten 28 cm en er zijn 3 ondersoorten bekend. Zij komen voor in bergachtige streken waarvan de hoogte varieert van 1500 tot 3000 meter. Hieruit kunnen we afleiden dat deze vogels waarschijnlijk goed tegen onze winters bestand zijn. Ze leven net als gaailijsters in paren of kleine groepjes. Zij prefereren vooral dichte lage begroeiing. Desondanks willen ze in de vroege morgen en avond ook wel de boomkruinen opzoeken. Zij leven hoofdzakelijk van insecten, al zullen zij bessen e.d. ook wel naar binnen werken.

Hun zang bestaat uit een dubbele fluittoon wat erg ver weg draagt en ongeveer 7 keer met korte invallen herhaalt. Ook beschikt de vogel nog over minder harde melodieuze geluiden wat meestal vrij lang aanhoudt.

Het broedseizoen is vrij kort nl.van april tot juni. Het nest is komvormig en wordt gemaakt van blaadjes, kleine takjes, grassprietjes, enz. Het wordt ongeveer 1 meter boven de grond in laag struikgewas gebouwd. Het legsel bestaat gewoonlijk uit 3 diepblauwe eieren. De jonge vogels lijken op de ouders maar missen de lichte tekening op de rug, de keel is echter gestreept. Na de eerste rui zijn ze niet meer van hun ouders te onderscheiden.

Sahelbabbelaar - Turdoides plebejus - Brown Babbler

Winterkoningmees - Chamaea fasciata - Wrentit

Witkuifgaailijster – Garrulax leucolophus – White–crested Laughing Thrush

Een van de meest karakteristieke vogels van de Birmaanse djatiwouden is de 30 cm metende Witkuifgaailijster. Dichte, schaduwrijke wouden, liefst met veel bamboebosjes is de plaats waar deze grote vogels, die zowel door hun kleur als door hun stemgeluid opvallen, bij voorkeur verblijven. Soms in kleine groepjes, maar meestal in grote zwermen trekken zij door de onderbegroeiing van de wouden. Als roodbruine “spoken” met een helder witte kuif sluipen ze tussen de bamboestengels door. Ze buitelen langs de lianen en hippen ritselend door de afgevallen bladeren. Plotseling zitten er twee of drie met opgeheven kuif roerloos naast elkaar en dan na een zacht knorrend geluid “breekt dan plotseling een haast schallend en dreigend of gillend gelach of geschater los,”. Meteen daarna is alles weer stil; na een korte pauze en eenzelfde inleiding volgt een nieuwe lachsalvo.

Hun voedsel bestaat uit allerlei soorten vruchten en insecten, maar kleine knaagdieren en jonge vogels versmaden zij ook niet.

Ze nestelen hoog in de bomen. Het komvormige nest, is een slordige verzameling van twijgen, grashalmen, plantendelen en mossen.

Van deze en vele andere soorten gaailijsters worden regelmatig fokresultaten bij de vogelliefhebbers behaald.

Bruine gaailijster of Chinese spotlijster – Leucodioptron canorum (Garrulax canorus) - Melodious Laughing Thrush (Hwamei)

22 cm groot en met 3 ondersoorten voorkomend in Zuid China, Annam en Taiwan. Het zijn bewoners van beboste bergachtige streken. Niettemin komen ze ook in lager gelegen gebieden voor, alsook in tuinen. Met snelle sprongen bewegen ze zich tussen de takken en komen veel op de grond. Het zijn uitstekende zangers die ook in staat zijn andere geluiden na te bootsen.

De gemiddeld vier eitjes, welke lichtblauw van kleur zijn, worden in het van takjes en twijgjes vervaardigde komvormige nestje afwisselend door man en pop bebroed. Na 12 – 13 dagen komen de jongen uit, welke dan met levend voer worden groot gebracht.

Roodstaartgaailijster – Trochalopteron milnei (Garrulax milnei) - Red-tailed Laughing Thrush

Komt voor met de rassen milnei, sharpei, vitryi en sinianus voor in Birma, Yunnan, Thailand, Indo China, Laos, Kwangsi en Fuhien. De vogels zijn ongeveer 28 cm en er is geen uiterlijk verschil te zien tussen man en pop.

Zoals alle gaailijsters bouwen ook deze vogels een komvormig nest waarin 2 – 3 groenblauwe eieren gelegd worden. Na een broedduur van ongeveer 14 dagen komen de eieren uit. De jongen worden met levend voer grootgebracht. Geringd kan worden op de 7e – 8e dag met 5.4 mm ringen. Op een leeftijd van 15 dagen verlaten ze het nest. Op dat moment zijn ze overwegend bruin van kleur. Met 3 maanden zijn ze volledig op kleur en gelijken dan sterk op volwassen exemplaren.

De balts van de man is aardig om te zien en te horen. Hij staat dan heel hoog op zijn poten, laat zich bijzonder goed aan de pop zien en maakt daarbij prachtige geluiden die moeilijk te beschrijven zijn.

Geelkeelgaailijster - Dryonastes courtoisi (Garrulax galbanus courtoisi) - Yellow-throated of Austen’s Laughing Thrush

Van de Geelkeelgaailijster zijn 3 ondersoorten bekend te weten: G.g. galbanus uit het grensgebied van India, Pakistan en Birma. G.g. courtoisi uit de Chinese provincie Jiangxi en de G.g. simaoensis uit de Chinese provincie Yunnan. Van alle 3 de ondersoorten ontbreken momenteel gegevens over de populaties omdat ze de afgelopen jaren niet meer in het wild zijn waargenomen. Bij de nominaatvorm heeft dit waarschijnlijk niet zozeer te maken met de zeldzaamheid van de ondersoort maar meer met de ontoegankelijkheid van hun verspreidingsgebied. Bij de beide Chinese ondersoorten ligt dit geheel anders. Van de G.g. courtoisi worden slechts af en toe enkele exemplaren aangetroffen, de G.g. simaoensis is waarschijnlijk uitgestorven. De biotoop van beide ondersoorten wordt omschreven als loofbossen met weinig onderbegroeiing.

Gelukkig worden van de Garrulax g. courtoisi waarvan de afmetingen 23 tot 25 cm zijn, de laatste jaren regelmatig fokresultaten gemeld en op de foto ziet u een van de gefokte exemplaren. Deze vogels bouwen een slordig komvormig nest op een hoogte van 30 cm tot 3 meter boven de grond. Dit nest wordt bekleed met geelachtige materialen die kenmerkend zouden zijn voor deze soort. Ze zoeken hun voedsel hoofdzakelijk op de grond, dat bestaat uit insecten en kleine zaden.

Kastanjekap gaailijster of spiegelgaailijster – Rhinocichla mitrata (Garrulax mitratus) - Chestnut-capped Laughing Thrush

Van deze gaailijsters zijn 5 ondersoorten bekend, de 3 ondersoorten uit Borneo hebben een gehele bruine kop. De afgebeelde vogel komt van Malay Peninsula, Sumatra en Borneo.

Daar komt hij voor in de beboste bergachtige streken, meestal tussen de 1000 en 3000 meter.

Zover bekend leggen deze vogels 2 eieren.

Hun voedsel bestaat uit zaden, vruchten, sprinkhanen en allerlei ander levend voer.

Zwartwang zwartkeel gaailijster – Dryonastes chinensis germani(Garrulax chinensis germani) - Black-throated Laughing Thrush

Van deze gaailijster worden vijf rassen genoemd. Aangegeven wordt dat er tussen de rassen al of niet grote verschillen in kleur bestaan, van grijs tot olijfachtig bruin tot geheel roodbruin. Ook de wangvlek kan in kleur variëren, van wit, via grijs en bruin tot zwart.

De twee uitersten zijn de Zwartwang zwartkeel (linker foto) – Dryonastes chinensis germani(Garrulax chinensis germani) en de Witwang (rechter foto) Dryonastes chinensis (Garrulax chinensis). De foto’s geven u een duidelijk beeld van beide verschijningsvormen.

Wellicht is het zo dat de overige rassen zogenaamde overgangs- of tussenvormen zijn.

Ze komen voor in Yunnan, Birma, Thailand, Laos, Vietnam, Zuid China, Noordoost India en Hainan. Hun lengte bedraagt ongeveer 24 cm. In hun leefgebieden komen ze algemeen voor en houden ze zich bij voorkeur op in vrij dichte bossen en in struiken langs paden en wegen, tot op hoogten van ongeveer 1500 meter. Hun voedsel bestaat uit zaden, vruchten en insecten, kleine reptielen en ook verorberen ze van tijd en wijle wel eens een jong vogeltje.

De man brengt een melodieuze en afwisselende zang ten gehore, tevens zijn het prima imitators. De geslachten zijn gelijk getekend. Het nest is compact, komvormig en gemaakt van grasstengels, dode bladeren, mossen, plantenwortels en vezels. Het bevindt zich ongeveer een meter boven de grond in het dichte gewas. Een legsel bestaat uit 2- 3 vaal blauwe eitjes.

Regelmatig wordt met de beschreven vogels in gevangenschap gefokt, maar ook van de niet beschreven soorten van de familie Timaliinae zijn vele fokresultaten bekend.

BRUINE MASKERGAAILIJSTER of BAARDGAAILIJSTER- Ianthocincla cineracea (Garrulax cineraceus).

Door Ger Essenberg.

De naamgeving.

De naamgeving bij deze vogel schijnt voor velen nogal moeilijk te zijn. De Nederlandse naam is volgens de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers bruine maskergaailijster. Een ander zegt weer baardgaailijster, dit komt weer uit de Engelse naamgeving. Hoe men aan de naam Japanse spotlijster komt is voor mij een raadsel. In Japan komen helemaal geen gaailijsters, dus vogels van het geslacht Garrulax, voor.

Beschrijving en herkomst.

Van de bruine maskergaailijster is de bovenkop en nek zwartachtig bruin, verdere bovendelen olijfbruin en de stuit roestbruin. De vleugels zijn olijfbruin tot zwart met crèmewitte tekening. De staart is bruin met zwartachtige band vlak voor de witte staartpunt. Een kleine geelachtige bruine wenkbrauwstreep, onder het oog een eivormige lichte vlek en een baardstreep met roestbruine randen geven de vogel een maskertekening. Kin en keel zijn witachtig tot roestbruin, de verdere onderdelen zijn geelachtig bruin tot wit op het midden van de onderbuik. De snavel is geelbruin, ogen lichtgrijsachtig en de poten bruin. (Zie ook onderstaande foto). De grootte bedraagt ongeveer 21 - 22 cm.

Bruine maskergaailijster of Baardgaailijster - Ianthocincla cineracea (Garrulax cineraceus) - Moustached Laughingthrush

Ze komen voor in Zuidoost Azië, beter gezegd, daar vinden we ze tussen het bamboe en kreupelhout van de bergbossen. Uiterlijk zijn er geringe verschillen tussen de rassen en nagenoeg geen uiterlijk verschil tussen de seksen.

De balts.

Regelmatig werd omstreeks de tijd dat er nestbouw werd gepleegd, de balts waargenomen. De man hipt dan met hangende vleugels en wat uitgespreide over de grond slepende staart rond de pop. Hij houdt daarbij een kokosvezel in de snavel en maakt zacht welwillende geluiden.

De normale zang klinkt geheel anders en is te vergelijken met die van onze lijster, wellicht met nog meer volume. Overigens zingen ze niet zo vaak.

Uit Vogelexpresse 37e jaargang - 2008 nummer 3.

Grijsbruine gaailijster - Garrulax palliatus - Sunda Laughingthrush

Witkeelgaailijster - Garrulax albogularis - White-throated Laughingthrush