Introductie

Parasitaire infecties vormen een belangrijk deel van de patiënten die een vogeldierenarts aangeboden krijgt. Ook bij onderzoek van gestorven vogels blijkt er regelmatig sprake te zijn van een parasitaire infectie. Dit is jammer en vaak overbodig, want de meeste parasitaire infecties bij vogels zijn snel te onderkennen en goed te behandelen.

Sinds 1986 is de Dierengeneesmiddelenwet in werking getreden. Deze wet bepaald onder andere dat een aantal medicijnen verkrijgbaar zijn via de dieren winkel. Deze medicijnen kunnen dus zonder tussenkomst van een dierenarts gekocht worden. De meeste van deze medicijnen zijn bedoeld ter bestrijding van parasieten.

Het is dus van groot belang dat een vogeleigenaar een parasitaire ziekte bij zijn vogels herkent. Hij moet tevens weten welke verschillende parasieten voor kunnen komen, omdat iedere groep parasieten een aparte behandeling behoeft. Vaak is er nader onderzoek nodig, om te bepalen welke parasiet in het spel is. Soms is voor dit onderzoek verenmateriaal of huidstof nodig, soms is ontlasting voldoende. In overleg met een dierenarts is te bepalen welk onderzoek nodig is om tot de juiste diagnose te komen. Als de diagnose eenmaal gesteld is, dan heeft de eigenaar de keuze zijn medicijnen te betrekken bij de dierenarts of bij een dierenwinkel. Bij de dierenwinkel zijn de medicijnen geregistreerd voor bepaalde vogels (bijvoorbeeld kanaries, zangvogels, kooi - en siervogels enz.) Het medicijn mag alleen toegediend worden als de zieke vogel behoort tot de categorie die op het etiket vermeld staat. Ook de dosering die op het etiket vermeld staat moet aangehouden worden. Alleen onder supervisie van een dierenarts en in bepaalde omstandigheden mag hiervan worden afgeweken. In het onderstaand overzicht worden een aantal, veel voorkomende, parasitaire infecties bij vogels genoemd, met een aanbevolen behandeling.

Bij de behandelingen ben ik vanuit gegaan  zoals ik ze aanbeveel. Een aantal van de medicijnen die genoemd worden zijn verkrijgbaar in de dierenwinkel. De doseringen die ik van deze medicijnen noem, kunnen echter afwijken van hetgeen er op het etiket staat. Deze doseringen mogen dan alleen onder verantwoording van een dierenarts gebruikt worden.

CONCLUSIE

Sinds de dierengeneesmiddelenwet in werking is getreden heeft de eigenaar meer verantwoording gekregen voor wat betreft de behandeling van zijn vogels. Uit bovenstaand overzicht blijkt dat voor vrijwel iedere infectie een aparte behandeling nodig is. Vaak is het zonder nader onderzoek onmogelijk om de ene infectie van de andere te onderscheiden: 

• Een mijtinfectie en malaria geven beiden bloedarmoede, maar bloedarmoede kan ook bij vergiftigingen optreden.
• Malaria, een Hemoproteus infectie en een gaapworm infectie veroorzaken alle drie benauwdheid. Maar longontsteking door bacteriën en schimmel komen ook vaak voor.
• De meeste spoelwormen, lintwormen en coccidiose geven diaree. Bloederige diaree komt voor bij coccidiose en bij een ontsmetting met haarwormen. Diaree is echter een heel algemeen symptoom dat kan voorkomen bij infecties van het maagdarmkanaal door bijvoorbeeld bacteriën, maar ook door beschadiging van andere organen door bacteriële of virale aandoeningen.
• Een brakende vogel kan besmet zijn met maagwormen of haarwormen. Maar ook als een vogel iets gegeten heeft wat bijvoorbeeld de slokdarm irriteert, of als het dier heftig benauwd is kan braken optreden.
• Kortom, voordat men wil gaan behandelen is het belangrijk om er achter te komen wat er precies aan de hand is. Het risico dat men een verkeerde behandeling toepast is anders veel te hoog, met alle consequenties van dien.